Đòn bẩy (Leverage) là gì? Nên sử dụng đòn bẩy bao nhiêu trong giao dịch forex?

Đòn bẩy là một khái niệm rất quen thuộc trong lĩnh vực tài chính doanh nghiệp, nó liên quan đến việc sử dụng nợ vay trong các hoạt động kinh doanh, nhằm tối đa hóa lợi nhuận cho doanh nghiệp. Và trong đầu tư tài chính, đòn bẩy cũng là một yếu tố cực kỳ quan trọng, công cụ này có thể giúp nhà đầu tư kiếm được nhiều tiền hơn so với số vốn mình bỏ ra trong thời gian ngắn nhưng cũng có thể làm cho toàn bộ số vốn đó mất đi một cách nhanh chóng. Đó là tính 2 mặt của đòn bẩy.

Trong bài viết lần này, kienthucforex.com sẽ cùng các bạn đi làm rõ tất cả những vấn đề cơ bản nhất về đòn bẩy và giao dịch có sử dụng đòn bẩy trên thị trường ngoại hối, một kênh đầu tư tài chính hấp dẫn bậc nhất hiện nay.

Xem thêm : Đánh giá sàn eToro

Đòn bẩy là gì? Đòn bẩy trên các loại thị trường tài chính.

Đòn bẩy là một khái niệm cơ bản trong lĩnh vực vật lý, khi nhắc đến đòn bẩy, chúng ta sẽ thường nghĩ ngay đến câu nói vô cùng nổi tiếng của Archimedes, một nhà toán học, vật lý học vĩ đại: “Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng quả đất lên”. Thì trong đầu tư tài chính, đòn bẩy cũng vẫn mang bản chất thuần túy của nó, cụ thể, đòn bẩy giúp cho trader thực hiện giao dịch mua hoặc bán các loại tài sản tài chính với giá trị giao dịch lớn hơn rất nhiều lần so với số tiền có trong tài khoản của họ.

Ví dụ: chỉ với khoảng tiền 100$ trong tài khoản, các bạn có thể thực hiện các giao dịch có giá trị lên đến 200$, 500$, 1000$…

Đòn bẩy còn liên quan trực tiếp đến một khái niệm khác trong đầu tư tài chính, đó là margin hay ký quỹ.

Để sử dụng đòn bẩy trong các giao dịch tài chính, nhà đầu tư cần có một số tiền tối thiểu trong tài khoản, số tiền này gọi là ký quỹ. Đòn bẩy càng cao thì margin càng thấp.

Ví dụ: để mở một giao dịch có giá trị 1,000$, số tiền ký quỹ tối thiểu hay margin là 200$, vậy thì 800$ còn lại, nhà môi giới sẽ cho các bạn vay mượn.

Đòn bẩy trong đầu tư tài chính được thể hiện dưới dạng tỷ lệ như 1:2. 1:5, 1:100, 1:500, 1:1000….

Mối quan hệ giữa tỷ lệ đòn bẩy và margin

• Giao dịch đòn bẩy trên các thị trường tài chính

Trên thị trường chứng khoán, giao dịch đòn bẩy là nhà đầu tư đang vay mượn vốn từ công ty chứng khoán để mua cổ phiếu và thế chấp khoản vay đó bằng chính số cổ phiếu mà nhà đầu tư đang nắm giữ.

Ví dụ: các bạn có 100 triệu trong tài khoản tại công ty chứng khoán A, bao gồm 50 triệu tiền mặt và một số lượng cổ phiếu nào đó có giá trị quy đổi thành 50 triệu. Giả sử công ty A này cho phép nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy 1:4 thì các bạn được quyền vay đến 400 triệu để mua thêm cổ phiếu. Nhiệm vụ của các bạn là trả lại phần vốn gốc lẫn lãi vay cho công ty chứng khoán, lãi suất khi giao dịch đòn bẩy trong chứng khoán thường rất cao, từ 10-15%/năm nên chỉ khi nhận thấy cơ hội đầu tư tốt với xác suất thành công cao thì nhà đầu tư mới sử dụng đòn bẩy trên thị trường này.

Trong forex cũng tương tự như vậy, nhưng trader chỉ trả lãi suất vay khi giữ vị thế qua đêm và lãi suất này, trader có thể phải trả cho sàn forex hoặc được cộng thêm vào tài khoản của mình, phụ thuộc vào chênh lệch lãi suất giữa đồng tiền của các quốc gia.

Một điểm khác biệt nữa của giao dịch đòn bẩy trong forex và chứng khoán là khi giao dịch forex, trader luôn luôn sử dụng đòn bẩy. Vì giá trị giao dịch trên thị trường này là rất lớn, nếu không có đòn bẩy, các bạn phải đảm bảo có một số vốn rất lớn.

Khối lượng giao dịch trong forex tính bằng lot, và trader được phép đặt lệnh với khối lượng tối thiểu là 0.01 lots.

Ví dụ: cặp USD/JPY, 1 lot = 100,000 USD. Giả sử các bạn chỉ đặt lệnh Buy 0.01 lots, nếu không có đòn bẩy, số tiền ký quỹ bắt buộc phải có là 1,000$. Đây là số tiền quá lớn, đặc biệt đối với các trader Việt. Hơn thế nữa, lợi nhuận trong forex phụ thuộc vào độ biến động của giá cả, được tính bằng số pip, mà giá trị của pip là rất nhỏ, cho nên, nếu chỉ giao dịch với khối lượng nhỏ và không sử dụng đòn bẩy thì lợi nhuận thu được sẽ không đáng là bao so với số vốn đã bỏ ra ban đầu.

Cách thức hoạt động của đòn bẩy trong giao dịch forex

Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cách mà đòn bẩy sẽ hoạt động thông qua việc so sánh giao dịch có sử dụng đòn bẩy và không sử dụng đòn bẩy.

Ví dụ: tài khoản của bạn có số dư hiện tại là 2000$. Tỷ lệ đòn bẩy của tài khoản là 1:500.

• Trường hợp 1: không sử dụng đòn bẩy

Giả sử bạn đặt mua 0.2 lots cặp USD/CAD. 0.2 Lots = 20,000 USD, số tiền ký quỹ tối thiểu cho lệnh này là 20,000$, trong khi tài khoản của bạn chỉ có 2000$ 🡪 giao dịch không thực hiện được.

Lúc này, bạn giảm khối lượng giao dịch xuống còn 0.01 lots = 1000 USD, số tiền ký quỹ tối thiểu là 1000$.

Nếu giá tăng và giao dịch của bạn thắng 100 pip, lợi nhuận của lệnh sẽ = khối lượng lệnh x số pip thắng x giá trị pip = 1000 x 100 x (0.0001/1.13200) = 8.83$, với 1.13200 là tỷ giá cặp USD/CAD lúc đóng lệnh.

Nếu giá giảm và giao dịch của bạn thua 30 pips, số tiền thua lỗ của lệnh là 1000 x 30 x (0.0001/1.11900) = 3.36$, với 1.11900 là tỷ giá USD/CAD lúc đóng lệnh.

• Trường hợp 2: sử dụng đòn bẩy

Cũng với số tiền ký quỹ là 1000$ nhưng bạn sử dụng tỷ lệ đòn bẩy 1:100 thì khối lượng mà bạn có thể giao dịch được lúc này sẽ là 1 lots.

Nếu giá tăng và bạn thắng 100 pips, lợi nhuận của lệnh là 100,000 x 100 x (0.0001/1.13200) = 883$.

Ngược lại, nếu giá giảm và bạn thua 30 pips, thua lỗ của lệnh là 100,000 x 30 x (0.0001/1.11900) = 336$.

So với việc không sử dụng đòn bẩy thì khi dùng đòn bẩy với tỷ lệ 1:100, cũng với số tiền 1,000$ nhưng các bạn được giao dịch với lệnh có giá trị gấp 100 lần, tối đa hóa lợi nhuận lên 100 lần và đồng thời, nếu thất bại, thua lỗ cũng tăng lên gấp 100 lần.

Sử dụng đòn bẩy càng cao thì lợi nhuận có được sẽ càng lớn nhưng rủi ro cũng sẽ lớn theo tương ứng. Chính vì thế mà đòn bẩy luôn được xem là con dao 2 lưỡi trong đầu tư tài chính.

Xem thêm : Sàn eToro

Tỷ lệ đòn bẩy tối đa trên thị trường forex

Khi tham gia giao dịch trên thị trường forex là đồng nghĩa với việc các bạn được sử dụng đòn bẩy, tuy nhiên, sử dụng với tỷ lệ bao nhiêu, trong những trường hợp nào thì lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.

Mỗi sàn forex sẽ cung cấp một tỷ lệ đòn bẩy tối đa nhất định, thấp nhất là 1:30 và cao nhất hiện nay đang là 1: không giới hạn của sàn Exness. Tuy nhiên, tỷ lệ này cũng không phải sẽ được áp dụng trong mọi trường hợp, mà phụ thuộc vào loại tài khoản, vào vốn chủ sở hữu và loại sản phẩm giao dịch. Các bạn cần nắm rõ những chính sách về đòn bẩy của từng sàn để lựa chọn broker sao cho phù hợp với nhu cầu của mình.

• Tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào giấy phép của sàn forex

Những sàn forex uy tín được cấp phép bởi các cơ quan quản lý như FCA hay ASIC thường bị hạn chế về tỷ lệ đòn bẩy tối đa được phép cung cấp cho nhà đầu tư. FCA quy định 1:30 là tỷ lệ đòn bẩy tối đa dành cho các broker mà tổ chức này đang kiểm soát, trong khi đó ASIC thì cho phép các broker của mình cung cấp cho khách hàng với tỷ lệ lên đến 1:500.

Những cơ quan khác như CySEC, FSA… thường cho phép broker của họ cung cấp tỷ lệ đòn bẩy rất cao, 1:1000, 1:2000, 1:3000, thậm chí 1: không giới hạn.

• Tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào từng loại tài khoản

Mỗi sàn forex cung cấp các loại tài khoản khác nhau, đáp ứng nhiều phân khúc khách hàng, từ trader mới, vốn ít đến trader giàu kinh nghiệm, vốn lớn… Mỗi loại tài khoản sẽ có những điều kiện giao dịch khác nhau như chênh lệch spread, phí hoa hồng, yêu cầu về số tiền nạp tối thiểu, khối lượng giao dịch tối thiểu/tối đa… và kể cả tỷ lệ đòn bẩy.

Thông thường, các loại tài khoản tiêu chuẩn, hay tài khoản mini như Micro sẽ có tỷ lệ đòn bẩy tối đa cao hơn so với các loại tài khoản Chuyên nghiệp, Vip, Pro. Vì những tài khoản chuyên nghiệp thường được các trader giàu kinh nghiệm lựa chọn, họ giao dịch với khối lượng lớn, đồng nghĩa với rủi ro cao hơn nên một tỷ lệ đòn bẩy thấp hơn sẽ giúp họ hạn chế được rủi ro. Ngược lại, các loại tài khoản Tiêu chuẩn thường được giao dịch bởi những trader mới, vốn ít nên đòn bẩy cao sẽ giúp họ giao dịch được khối lượng lớn, giúp tối đa hóa lợi nhuận.

Ví dụ: tỷ lệ đòn bẩy tối đa phụ thuộc vào từng loại tài khoản giao dịch

• Tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào sản phẩm giao dịch

Phụ thuộc vào giá trị của từng loại tài sản trên thị trường mà tỷ lệ đòn bẩy tối đa được sử dụng trên những loại tài sản đó cũng khác nhau.

Thông thường, forex, vàng và chỉ số là những sản phẩm có tỷ lệ đòn bẩy tối đa cao nhất và thường cũng chính là tỷ lệ tối đa áp dụng cho tài khoản giao dịch. Kế đến là các kim loại khác, hàng hóa, năng lượng. Sau cùng là cổ phiếu, quỹ ETF, tiền điện tử…

Ví dụ: tài khoản Standard của sàn Exness có tỷ lệ đòn bẩy tối đa là 1:2000. Khi mở tài khoản này, các bạn sẽ được giao dịch forex và vàng với đòn bẩy tối đa 1:2000, chỉ số và Bitcoin là 1:100, các loại tiền điện tử khác là 1:20 và cổ phiếu là 1:20…

Xem thêm : Hướng dẫn đăng ký sàn eToro

• Tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào vốn chủ sở hữu

Mỗi sàn forex sẽ có những quy định cụ thể về mối quan hệ giữa đòn bẩy và vốn chủ sở hữu (equity), equity càng lớn thì tỷ lệ đòn bẩy tối đa được sử dụng càng nhỏ, mục đích vẫn là giúp những trader vốn ít được giao dịch khối lượng lớn và hạn chế rủi ro cho những trader có vốn lớn.

Thay vì equity thì một số broker sẽ quy định tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào số dư tài khoản (Balance) hoặc số tiền nạp vào tài khoản (Deposit).

Ví dụ: tỷ lệ đòn bẩy tối đa phụ thuộc vào số dư tài khoản của sàn Exness

• Tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào nền tảng giao dịch

Quy định này chỉ tồn tại ở một số ít các forex broker chứ không phổ biến.

Ví dụ: tỷ lệ đòn bẩy tối đa được sử dụng khi giao dịch các cặp tiền ngoại lai (exotic) trên nền tảng MT4 và MT5 là khác nhau đối với các loại tài khoản chuyên nghiệp trên sàn FXTM (như ECN, ECN Zero hay FXTM Pro). Trên phần mềm MT4, tỷ lệ tối đa là 1:100 trong khi trên MT5 là 1:200.

Hay, ở sàn Exness, tất cả các loại tài khoản nếu giao dịch trên nền tảng MT4 thì được sử dụng đòn bẩy tối đa là 1:không giới hạn (kèm điều kiện) nhưng nếu giao dịch trên nền tảng MT5 thì bị giới hạn ở tỷ lệ 1:2000.

• Tỷ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào các điều kiện giao dịch khác

Đây cũng là một quy định rất đặc biệt, chỉ tồn tại ở một số ít sàn forex. Điển hình là Exness, trader chỉ được phép sử dụng tỷ lệ đòn bẩy 1: không giới hạn nếu đáp ứng một số điều kiện sau: đã hoàn thành ít nhất 10 lệnh (các lệnh đã đóng lại, không tính lệnh chờ), giao dịch được ít nhất 5 lots. Nếu không đáp ứng thêm 2 điều kiện này thì trader chỉ được giao dịch đòn bẩy tối đa là 1:2000.

Ưu và nhược điểm của giao dịch đòn bẩy trong forex

• Ưu điểm

Tối ưu hóa lợi nhuận trên số vốn nhỏ

Đây là ưu điểm dễ nhận thấy nhất của đòn bẩy. Với một số vốn nhỏ ban đầu, nhà đầu tư hoàn toàn có thể giao dịch với các vị thế có giá trị lớn hơn rất nhiều lần. Điều này cũng đồng nghĩa rằng thay vì phải trả tiền đầy đủ cho một giao dịch thì các bạn chỉ cần trả một phần nhỏ cho giá trị của giao dịch. Cho nên, đòn bẩy không chỉ có lợi thế cho trader nhỏ, vốn ít mà đây cũng là công cụ vô cùng hữu ích đối với những trader chuyên nghiệp.

Chi phí thấp

Chi phí của việc sử dụng đòn bẩy trong thị trường forex chính là phí qua đêm swap. Tuy nhiên, phí này chỉ sẽ phải trả khi nhà đầu tư giữ lệnh qua đêm và số tiền phải trả cũng rất thấp. Hơn nữa, có một số sản phẩm giao dịch,ở mỗi vị thế Long, Short nhất định, trader sẽ được nhận swap thay vì phải trả cho broker.

• Nhược điểm

Nhược điểm lớn nhất của đòn bẩy chính là ở yếu tố rủi ro, khuếch đại thua lỗ. Đòn bẩy giúp gia tăng lợi nhuận lên bao nhiêu lần nếu giao dịch thành công thì cũng sẽ khuếch đại thua lỗ lên bấy nhiêu lần nếu giao dịch thất bại. Sử dụng tỷ lệ đòn bẩy càng cao thì rủi ro càng lớn.

Nên sử dụng đòn bẩy bao nhiêu trong giao dịch forex?

Với tính chất của thị trường ngoại hối thì tất nhiên, sẽ không có trường hợp “nên hay không nên sử dụng đòn bẩy?” mà phải là “nên sử dụng đòn bẩy bao nhiêu là hợp lý?”

Thứ nhất, nếu các bạn là một người thích sự an toàn thì đòn bẩy, dù cao hay thấp cũng sẽ không phù hợp, cho nên thị trường forex không dành cho bạn.

Ngược lại, nếu bạn thích mạo hiểm thì thị trường forex rất phù hợp, nhưng việc nên sử dụng tỷ lệ đòn bẩy bao nhiêu còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như kinh nghiệm, nguồn vốn và mục tiêu lợi nhuận.

Nếu các bạn là một trader mới, vốn ít và chưa có nhiều kinh nghiệm thì nên sử dụng một tỷ lệ đòn bẩy thấp. Đây là cách giúp các bạn có thể trải nghiệm được những điều kiện giao dịch mà sàn forex cung cấp, làm quen dần với thị trường, luyện tập các phương pháp, chiến lược giao dịch mà không sợ gặp rủi ro cao. Với một số vốn ban đầu nhỏ và tỷ lệ đòn bẩy thấp, các bạn sẽ được tối thiểu hóa rủi ro một cách tốt nhất.

Trong giao dịch forex, không có quy chuẩn cụ thể về một tỷ lệ đòn bẩy được cho là cao hay thấp. Với một người có mức độ chấp nhận rủi ro thấp thì 1:100 cũng là quá cao, nhưng với một người có mức độ chấp nhận rủi ro cao thì 1:500 vẫn là bình thường.

Với kinh nghiệm của mình, chúng tôi xếp các tỷ lệ từ 1:500 trở lên là đòn bẩy cao, các bạn, những trader mới chỉ nên giao dịch với tỷ lệ đòn bẩy không quá 1:100.

Ngược lại, với những trader chuyên nghiệp, họ có mục tiêu lợi nhuận cao hơn, họ có đủ kinh nghiệm để đối phó với những biến động của thị trường, họ có chiến lược giao dịch hiệu quả, nên họ có thể sử dụng một tỷ lệ đòn bẩy cao hơn để đạt được mục tiêu lợi nhuận nhanh hơn.

Các chiến lược quản trị rủi ro hiệu quả khi sử dụng đòn bẩy trong giao dịch forex

• Luôn đặt stop loss và take profit

Bạn biết đấy, đòn bẩy khiến cho lợi nhuận tăng lên nhiều lần nhưng nếu thua lỗ thì số tiền mất đi cũng sẽ tăng lên tương ứng. Nếu không đặt stop loss, liệu các bạn có kịp thời đóng lệnh khi thị trường đi ngược xu hướng dự đoán hay sẽ chần chừ, cho rằng nó sẽ nhanh chóng đi đúng trở lại? Nếu may mắn thì các bạn có thể đảo ngược tình thế, ngược lại thì sao?, bạn sẽ mất nhiều tiền hơn. Stop loss sẽ giới hạn khoản lỗ ở một mức cố định, điều này giúp hạn chế tổn thất trong trường hợp giá đi ngược hướng dự đoán và biến động mạnh, làm cho bạn không thể kịp thời đóng lệnh lại.

Hãy đặt mục tiêu lợi nhuận cho mỗi giao dịch bằng cách thiết lập take profit. Hãy cảm thấy hài lòng với số lợi nhuận đã đạt được, đừng cố gắng “ăn thêm xíu nữa”, thị trường sẽ không bao giờ làm hài lòng ai cả.

Xem thêm : Đăng ký sàn eToro

• Sử dụng đòn bẩy hợp lý, kết hợp khối lượng giao dịch nhỏ

Với đòn bẩy, các bạn được giao dịch lệnh có giá trị lớn hơn so với số vốn trong tài khoản nhưng không vì thế mà các bạn có thể thoải mái đặt lệnh khối lượng lớn. Với một tỷ lệ đòn bẩy cố định, nếu giao dịch khối lượng càng lớn thì số tiền ký quỹ càng lớn, lợi nhuận càng lớn nhưng rủi ro cũng càng cao. Để xác định khối lượng giao dịch trong chiến lược này, các bạn có thể áp dụng một số kỹ thuật quản lý vốn hiệu quả như công thức Kelly hay quy tắc giao dịch 2% của những trader chuyên nghiệp…

Hy vọng rằng, với những gì mà kienthucforex.com đã chia sẻ trong bài viết này, các bạn đã hiểu rõ hơn về đòn bẩy, về cách thức hoạt động của công cụ này trên thị trường ngoại hối. Để lựa chọn được một tỷ lệ đòn bẩy phù hợp nhất, các bạn hãy xác định rõ các yếu tố về nhu cầu, mục tiêu lợi nhuận, mức độ chấp nhận rủi ro, kinh nghiệm giao dịch và cả nguồn vốn của mình. Đồng thời, đừng quên áp dụng các chiến lược quản trị rủi ro hiệu quả để tối thiểu hóa rủi ro mà đòn bẩy mang lại.

CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG.

Nguồn : kienthucforex.com