Bài bức thư của thủ lĩnh da đỏ thuộc: Bài 30 SGK ngữ văn 6
Câu 5. Hãy giải thích vì sao một bức thư nói về chuyện mua bán đất đai cách đây một thế kỉ rưỡi nay vẫn được nhiều người xem là một trong những văn bản hay nhất nói về thiên nhiên và môi trường?
1. Đọc đoạn đầu của Bức thư của thủ lĩnh da đỏ: từ Đổi với đồng bào tôi đến tiếng nói của cha ông chúng tôi.
a) Hãy chỉ ra những phép so sánh và nhân hoá đã được dùng.
b) Hãy nêu lên tác dụng của phép so sánh và nhân hoá đó, đặc biệt là trong viẽc làm nổi bật quan hệ giữa người da đỏ với “ Đất ”, với thiên nhiên.
Trả lờỉ:
a)
* Đoạn đầu của bức thư, thủ lĩnh da đỏ sử dụng những hình ảnh nhân hóa:
– Mảnh đất này là bà mẹ của người da đỏ
– Những bông hoa ngát hương là người chị, người em.
– Người da đỏ, mỏm đá, vũng nước, chú ngựa “đều cùng một gia đình”.
* Các phép so sánh thường được sử dụng:
– Nước óng ánh, êm ả trôi dưới những dòng sông, con suối là máu của tổ tiên.
– Tiếng thì thầm của dòng nước chính là tiếng nói của cha ông.
b) Những phép so sánh và nhân hoá này đã cho thấy mối quan hệ mật thiết gắn bó giữa người da dỏ với Đất, với thiên nhiên. Họ coi thiên nhiên như máu thịt, như thành viên trong gia đình vì thế, đó là những gì thiêng liêng trong tình yêu của con người đối với nơi mình sinh sống.
2. Đọc đoạn giữa của bức thư: từ Tôi biết người da trắng không hiểu cách sống đến Mọi vật trên đòi đều có sự ràng buộc.
a) Đoạn văn đã nói lên sự khác biệt, sự đối lập trong cách sống, trong thái độ đối vói Đất, đối với thiên nhiên giữa người da đỏ và người da trắng trên những vấn đề gì?
b) Tác giả đã dùng những biện pháp nghệ thuật nào để nêu bật sự khác biệt, sự đối lập ấy và để thể hiện thái độ, tình cảm của mình?
Trả lời:
a) Sự đối lập thể hiện ở những vấn đề sau:
Người da đỏ
Người da trắng
– Mỗi tấc đất là là thiêng liêng trong kí ức và kinh nghiệm.
– Đất là bà mẹ.
– Chúng tôi không thể nào quên được mảnh đất tươi đẹp này.
– Không khí quả là quý giá đối với người da đỏ.
– Ngọn gió mang lại hơi thở đầu tiên của cha ông chúng tôi và cũng là hơi thở cuối cùng của họ.
– Mảnh đất này là kẻ thù của họ và khi họ đã chinh phục được thì họ sẽ lấn tới.
– Họ đối xử với mẹ đất và anh em bầu trời như những vật mua được, tước đoạt được rồi bán đi.
– Họ sẽ ngấu nghiến đất đai, rồi để lại đằng sau những bãi hoang mạc.
– Người da đỏ chẳng để ý gì đến bầu không khí, muông thú, cây cối.
– Xoá bỏ cuộc sống yên tĩnh, thanh khiết, hoà đồng với thiên nhiên để thay thế bằng cuộc sống thị thành ầm ĩ, ồn ào, lăng mạ.
b) Để làm nổi bật những nội dung ấy, tác giả đã sử dụng một số thủ pháp nghệ thuật phù hợp:
– Phép đối lập (người anh em / kẻ thù; mẹ đất, anh em bầu trời / vật mua được, tước đoạt được; yên tĩnh / ồn ào…).
– Điệp ngữ kết hợp với phép đối lập (Tôi biết, cách sống của chúng tôi khác với cách sống của ngài; Tôi thật không hiểu nổi; Tôi không hiểu bất cứ một cách sống nào khác; Nếu chúng tôi… Ngài phải…)
– Sự so sánh tương phản, giữa người da trắng và người da đỏ về thái độ thiên nhiên về cách sống.