Hoá trị và những tác dụng phụ

1. Hoá trị trong ung thư là gì?

Hóa trị là sử dụng thuốc để tiêu diệt hoặc kìm hãm sự phát triển của tế bào ung thư. Có thế áp dụng hóa trị liệu ung thư trong giai đoạn trước hoặc sau phẫu thuật và sau xạ trị. thuốc hóa trị có thể gây tác dụng trên toàn bộ cơ thể. Điều này có nghĩa là hóa trị có thể tiêu diệt các tế bào ung thư đã di căn đến các bộ phận của cơ thể cách xa khối u ban đầu (nguyên phát).

2. Vì sao hoá trị gây tác dụng phụ?

Để tiêu diệt các tế bào ác tính (ung thư), người bệnh phải chịu truyền những liều hóa chất cực kì độc hại vào cơ thể. Các loại hóa chất này gồm thuốc hooc – môn, các loại thuốc miễn dịch, thuốc đặc trị có tính trúng đích… Trong quá trình đi vào cơ thể tới các bộ phận có tế bào ung thư, những loại hóa chất này đồng thời tiêu diệt luôn các tế bào lành tính trên đường đi của chúng. Từ đó tạo ra các tác động không tốt, đó chính là tác dụng phụ của hóa trị liệu.

3. Những tác dụng phụ của hoá trị liệu

– Cảm giác mệt mỏi, khó chịu:

Mệt mỏi là tác dụng phụ hầu như bệnh nhân điều trị bằng phương pháp này đều gặp phải. Có người chỉ cảm thấy choáng váng, chóng mặt; có người lại bị mệt mỏi lâu dài, suy nhược cơ thể, không thể làm được việc gì khác.

Các triệu chứng thường gặp: mệt mỏi, căng thẳng, trầm cảm, đau đớn, chán nản, thiếu máu (gây hoa mắt, chóng mặt, chảy máu cam)…

– Buồn nôn và nôn do tác dụng phụ của hóa trị:

Các triệu chứng buồn nôn (ói) và nôn mửa là tác dụng phụ của hóa trị thường xuyên xảy ra trong quá trình điều trị bệnh. Nếu không phòng ngừa các triệu chứng này trước thì khi bị nôn rồi sẽ rất khó kiểm soát. 

– Gây rụng tóc:

Các lớp biểu bì và phần phụ của da (nang lông, móng tay, móng chân, tóc…) rất dễ chịu tác dụng phụ của hóa trị do có đặc tính sinh trưởng nhanh.

Biểu hiện thường gặp: Rụng tóc. Sau 3 – 6 tháng hóa trị tóc sẽ mọc lại.

– Giảm thiểu thiếu máu do tác dụng phụ của hóa trị liệu:

Một tác dụng phụ của hóa trị liệu khác thường gặp là hội chứng Thiếu máu:

+ Thiếu Hồng cầu: thiếu Oxy và các chất dinh dưỡng tới các cơ quan trong cơ thể. Bệnh nhân sẽ cảm thấy mệt mỏi, khó thở, đau đầu, mất ngủ, da tái, nhợt nhạt… nếu nặng thì sẽ thấy hoa mắt, chóng mặt, lạnh tay chân; thường xảy ra sau các đợt hóa trị liệu.

+ Thiếu Bạch cầu: giảm hệ miễn dịch bảo vệ cơ thể, gây nhiễm trùng nặng, nguy hiểm tới tính mạng.

+ Thiếu Tiểu cầu: giảm khả năng chống đông máu, dẫn tới tình trạng xuất huyết dưới da, nội tạng. Biểu hiện: chảy máu cam, bầm tím, xuất hiện nốt hoặc mảng xuất huyết dưới da, nôn ra máu, đi ngoài phân đen (máu tươi), kinh nguyệt kéo dài…

(Tổng hợp)